Met zorg proberen wij op deze pagina de actuele regels zo goed als mogelijk en begrijpelijk uit één te zetten. In de (sociale) media spreekt men veelal over onduidelijke regelgeving voor Drone (modelbouw) vliegers. Behalve dat er een verschil is tussen recreatief en zakelijk gebruik is er weinig onduidelijk. De wettekst is bijzonder kort en van zich zelf al redelijk begrijpelijk. Op deze pagina zetten wij de huidige wetgeving uit één en lichten zo nodig onduidelijkheden toe. Ondanks dat wij ons best doen dit zo goed mogelijk te doen kunt u hier uiteraard geen rechten uit ontlenen.
De onderstaande informatie is afkomstig uit de “Regeling modelvliegen” geldend op 03-01-2015. Controleer op http://wetten.overheid.nl (link naar directe wetsartikel) of http://www.ilent.nl (link naar directe drone vliegers pagina) of de wet sinds deze datum niet is gewijzigd. Indien dit wel het geval is heeft de onderstaande informatie geen enkele waarde. De laatste wijzigingen dateren van December 2014 waarbij Artikel 4 is vervallen en de voorrang regels zijn opgenomen.
We leggen uitsluitend de regels uit die van toepassing zijn op de recreatieve Drone vlieger. Uitsluitingen en sub teksten die niet direct te maken hebben met een hobby-matige Drone vlieger zijn voor ons niet van toepassing en worden dan ook niet nader toegelicht.
1. Definitie van een Modelvliegtuig (Drone)
Als eerste wat is een Drone, dit wordt uitgelegd in Artikel 1b welke jouw Drone ook in de wet beschreven als een modelvliegtuig omschrijft. Jouw drone is een modelvliegtuig van geringe afmetingen (exacte maten worden niet genoemd) weegt onder de 25 kg (met alle apparatuur aan boord, dus niet alleen het kale gewicht) en is niet in staat een mens te dragen en wordt tot slot niet zakelijk/professioneel gebruikt.
2. Voorrang regels
Ook in de lucht gelden uiteraard voorrang regels. Ook al is de maximale hoogte 300 meter, je kunt ander luchtverkeer tegenkomen. De volgende andere luchtverkeer deelnemers krijgen altijd voorrang; vliegtuigen, helikopters, zweeftoestellen, vrije ballonnen (ballonvaartuigen) en luchtschepen.
Toelichting: In de praktijk zullen we op de plekken waar we mogen vliegen natuurlijk geen vliegtuigen tegenkomen, maar helikopters en een ballonvaartuig is wel een reële optie. In principe verleen je voorrang net als in het verkeer. Als een helikopter van punt A naar B vliegt, blijf jij stil staan en hindert deze route niet of neemt afstand door een andere kant op te gaan. In de praktijk weet je natuurlijk niet waar een helikopter exact naar toe gaat en zie je alleen zijn huidige vlieg richting. Concentreer je, kijk welke kant het luchtverkeer op gaat en wijk af van die route en laat je hoogte zakken bij voorkeur tot zo laag als mogelijk (liefst direct naar max. 10 meter). Haal de Drone veilig naar je toe en land deze. Ga pas weer de lucht in als het overige luchtverkeer geweken is. Denk echter logisch na, als het een trauma heli was, komt die waarschijnlijk ook weer terug even als een zoekende politie helikopter. Breek dan gewoon je vlucht af tot je er zeker van bent dat deze niet meer terug komen.
De tweede voorrang regel geldt voor luchtverkeer anders dan beschreven in 1b. 1, dit kan bijvoorbeeld een andere Drone zijn. In dat geval verleent de Drone die het andere luchtvaartuig aan de rechter zijde heeft voorrang.
Toelichting: Stel jij staat naast iemand met ook een Drone en jij vliegt als je vooruit kijkt rechts van hem ben jij degene die voorrang moet verlenen. Sta je tegen over elkaar wordt het echter ingewikkelder. Als je beide vooruit kijkt heb kun je beide je eigen Drone rechts hebben. Wij leggen deze vraag voor aan de luchtvaart politie of deze toegelicht kan worden hoe in dit geval de voorrangsregel moet worden toegepast. Tot die tijd graag gewoon je Drone niet tegen iemand anders aanvliegen.
3. Omstandigheden & zicht op luchtverkeer en je eigen Drone
Artikel 2a omschrijft dat je alleen mag vliegen als de (weers-) omstandigheden zo zijn dat je je Drone en het luchtverkeer in de omgeving vanaf de grond goed kunt volgen. Artikel 2b geeft aan dat je je eigen Drone altijd in het zicht moet hebben (met je eigen ogen!).
Toelichting: Als eerste het zicht op je eigen Drone en het overige luchtverkeer, je moet in eerste instantie voldoende zicht hebben. Het artikel omschrijft hierbij geen aantallen meters vrije zicht met stel dat jij met je Drone 300 meter omhoog wil en 500 meter ver spreekt enigszins voor zich dat het weer zo moet zijn dat je minimaal +2 km zicht hebt. Zo ben je in staat ander luchtverkeer tijdig te zien naderen en daarnaast is die zicht ook nodig om je eigen Drone goed te kunnen zien. Dit brengt ons direct op FPV, dit staat voor First Person View waarbij je niet naar je Drone kijkt maar naar een scherm waarop je een live beeld ziet van de camera. Op die manier kun je het overige luchtruim niet zien en vlieg je alleen op de beelden van je camera. Om het kort samen te vatten is het dus verboden om met 1 bestuurder te vliegen op basis van je camera beelden op een scherm. De enige manier waarop FPV is toegestaan is als je met 2 personen vliegt. Waarbij persoon 1 dan de Drone bestuurt en constant in zijn eigen gezichtsveld houdt en persoon 2 naar de camera beelden kijkt, de camera eventueel kan besturen en gesproken instructies kan geven aan persoon 1 de vlieger.
4. Alleen vliegen tijdens dag licht.
Artikel 2 d bepaald dat je uitsluitend mag vliegen tijdens de daglicht periode zoals deze gepubliceerd zijn in de luchtvaartgids.
Toelichting: Let op, vele websites maken een belangrijke fout door aan te geven dat je niet in de nacht mag vliegen. Dit is onduidelijk en incorrect. De nacht kan men ook omschrijven als de periode tussen 00:00 en 06:00. De zogeheten daglicht periode periode wordt omschreven in de luchtvaartgids. Deze periode varieert het hele jaar. Een korte stelregel is dat de daglicht periode de tijd is tussen zonsopkomst en zonsondergang met in beide gevallen 15 minuten speling. Je mag dus tot 15 minuten na zonsondergang en 15 minuten voor zonsopkomst vliegen en de periode die daar tussen ligt. De luchtvaart politie zal je niet op 1 minuut bestraffen maar hou voor jezelf gewoon een veilige marge aan. Kun je geen zon (-licht) meer zien vlieg gewoon niet.
Hoewel de website http://www.ais-netherlands.nl/ er uit ziet als of deze gemaakt is in de jaren 90, zijn hier toch de officiële daglichtperiode’s terug te vinden per dag/maand. Op dit moment staat 2017 nog niet online maar mocht de hierna volgende link niet meer werken kunt u de nieuwe link ongetwijfeld vinden via deze url. Op dit moment vindt u de exacte definitie van de daglichtperiode’s op http://www.ais-netherlands.nl/aim/2016-08-04-AIRAC/eAIP/html/eAIP/EH-GEN-2.7-en-GB.html [update 2017, nieuwe link dag nacht periodes]
Als voorbeeld vinden we nu in de tabel “UNIFORM DAYLIGHT PERIODS 2014” en dan JAN 2015, vinden we bij datum 03 (januari) de tijden van 07:33 tot 15:56. Let op, deze tijden zijn in UTC formaat (er moet tijd op- of afgeteld worden per regio zone. Voor Nederland is dit in de wintertijd periode plus 1 uur en in de zomertijd periode plus 2 uur.
Kortom het is nu wintertijd dus geld er op 3 januari 2015 maximale vliegtijden van 08:33 tot 16:56.
5. Waar mag je wel en niet vliegen.
Artikel 2e bepaald waar je wel en niet mag vliegen. Je mag niet vliegen boven; gebieden met aaneengesloten bebouwing of kunstwerken, industrie- en havengebieden, boven mensenmenigten, boven spoorlijnen of boven wegen (uitgezonderd 30km zones IN de bebouwde kom of 60km zones BUITEN de bebouwde kom).
Toelichting: In dit artikel worden de benoemde plekken waar je niet mag vliegen niet verder tot in detail beschreven. Je zal je dus moeten wenden tot de Dikke van Dale om te bepalen wat bijvoorbeeld aaneengesloten bebouwing is of wat wel en niet wordt gezien als kunstwerk, wat wel heel objectief is. Is een onbewoond industrie terrein met kantoren ook industrie gebied of doelt men hier op industrie als elektriciteitscentrales en of bijvoorbeeld de hoogovens te IJmuiden. Wij leggen deze vragen neer bij de luchtvaartpolitie en hopen op korte termijn duidelijke omschrijvingen in detail te ontvangen welke hier dan geplaatst zullen worden.
Voor nu even de plekken en plaatsen waarboven met je Drone niet mag worden gevlogen die sowieso duidelijk zijn middels diverse voorbeelden.
Als je in een woonwijk woont en er staan rijtjes huizen of 2 onder een kap woningen dan wel losse woningen vlak naast elkaar mag je hier niet boven vliegen. Hetzelfde geld voor een flat wat ook een aaneengesloten bebouwing is. Je mag je Drone dus niet oplaten in je achtertuin als je in een woonwijk woont. Ook niet als je alleen boven je eigen huis een vlucht uitvoert.
Je mag niet boven aaneengesloten kunstwerken vliegen, wij kunnen hier zo geen voorbeeld van bedenken maar een logische gedachte is dat hier bijvoorbeeld een monument als de militaire begraafplaats in Margraten mee wordt bedoeld.
Het is niet toegestaan te vliegen boven industrie- en havengebieden. Logische wijs valt hier onder andere onder de Rotterdamse en Amsterdamse haven, industrie zoals de Kerncentrales Borssele, Dodewaard & Petten, het Botlek gebied, elektriciteitscentrales, etc.
Je mag nooit vliegen boven een mensenmenigte. Stel dat er een gebied is (een strand) waar je normaliter wel zou mogen vliegen maar er vind een evenement plaats met een hoop publiek dan mag je daar niet boven vliegen. Een vol en druk strand kwalificeert natuurlijk ook mensenmenigte. Kortom als je om je heen kijkt en je ziet zoveel mensen dat je kan spreken van een menigte mag je niet daar niet boven vliegen.
Je mag boven geen enkele snel(weg) of spoorlijn vliegen. Uitzondering daarop zijn 30km zones binnen de bebouwde kom (als je een blauw bord passeert met een plaatsnaam erop kom je een bebouwde kom binnen) en 60km wegen buiten de bebouwde kom (als je een blauw bord passeert met een plaatsnaam met een rode streep van links onder naar rechts boven kom je buiten de bebouwde kom). De 30 km zone zul je waarschijnlijk nagenoeg niet boven kunnen vliegen omdat die doorgaans wordt toegepast op plekken met veel aaneengesloten bebouwing. 60 km wegen daar en tegen liggen wel op veel gebieden waar het mooi is om te vliegen. Let dus goed op als je nabij of over een weg vliegt buiten de bebouwde kom dat dit een 60 km zone is (aangegeven met een rechthoekig wit verkeersbord waar bovenop het woord zone staat en daaronder een 60 met een rode cirkel er om heen). Staat er buiten de bebouwde kom niets aangegeven met borden is het een 80 km weg en mag je hier niet nabij of over vliegen. Hetzelfde geld natuurlijk voor een autoweg die je bijvoorbeeld zou kunnen herkennen aan een groene streep tussen de twee weghelften die aangeeft dat je daar 100 mag rijden.
Artikel h 1 en h 2 verbieden het je met een vrij ingewikkelde tekst om binnen 3 km van (ongecontroleerde) luchthavens te vliegen. De tekst is niet geheel duidelijk maar zorgt simpelweg voor het volgende; vlieg nooit en te nimmer binnen 10 km van een elke luchthaven af (civiel of militair). Mocht er iets mis gaan tot 300 meter op 3 tot 10 km bij een luchthaven vandaan ben jij TEN ALLE TIJDEN fout en geheel verantwoordelijk. Jij had immers voorrang moeten geven. Bij een civiel vliegtuig dat met 300 km/h opstijgt of land kun jij met je Drone geen voorrangsregels toepassen als er ook maar iets niet gaat zoals gepland. Vliegtuig motoren worden uitgebreid getest en daar gaan tijdens de test ook groepen ganzen en eenden heen, er wordt echter niet getest of een Drone door een motor goed af loopt. Kortom, hou gewoon de minimale veilige afstand aan van 10 km. Op 10 km van een vliegveld bevind een vliegtuig zich eigenlijk altijd boven de 300 meter.
Bekijk op http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_vliegvelden_in_Nederland de vliegvelden die er in Nederland zijn. Let op deze regels gelden op ALLE vluchthavens zowel burger als militair als zweefvliegvelden als helikopterhavens.
Daarnaast bestaan er in de luchtvaart een aantal gebieden/groepen aangeduid met een P van Prohibited (Verboden) een R van Restricted (Beperkt toegestaan) en een D van Danger (gevaarlijk gebied). Een voorbeeld van een P locatie is een bijvoorbeeld een koninklijk paleis. Een typisch voorbeeld van een R of D locatie is bijvoorbeeld een militair oefenterrein.
De wet stelt niet duidelijk wat voor binnen welke afstand van een verbod locatie er wel gevlogen mag worden. Houdt uiteraard voor jezelf een veilige marge aan van minimaal een aantal honderd meter.
Kaart Nederland Drone vliegen (rood is niet toegestaan)
Op deze website is een de kaart uitgebreid bekijken.
6. De maximale vlieghoogte
De wet stelt in artikel 2 h. dat je op de toegestane plekken met je Drone maximaal 300 meter hoog mag vliegen gemeten vanaf de grond waar je op staat.
Toelichting: Het luchtruim waarin je je mag bevinden (dus maximaal 300 meter van de grond) wordt omschreven als Luchtruim met de Klasse G. Dit is de laagste laag van het luchtruim en licht onder het luchtruim met de klasse C. Drones met GPS kunnen doorgaans gelimiteerd worden met de software om niet boven een bepaalde hoogte te vliegen. Lees je in hoe dit werkt en maak daar ook gebruik van daar het absoluut ten strengste verboden is je te bevinden boven die 300 meter in het klasse C luchtruim. Naast verboden is het ook bijzonder gevaarlijk. Stel een hoogte in van bijvoorbeeld maximaal 200 tot 250 meter als je daar ook nog beweging opzij, naar voren of naar achter maakt, wordt het al erg moeilijk om je Drone goed in het zicht te houden.
LET OP: PER 1 JULI 2015 IS DE MAXIMALE VLIEGHOOGTE GEWIJZIGD VAN 300 METER NAAR 120 METER !
7. Gecontroleerde vluchten zijn niet toegestaan
Artikel 2 g verbied gecontroleerde vluchten.
Toelichting: Het komt er op neer dat je geen vluchten mag voorprogrammeren die bijvoorbeeld op basis van GPS een vooraf bepaalde route afleggen. Je dient ten alle tijden je eigen Drone zelf te besturen.
DISCLAIMER:
Deze informatieve website is een particulier initiatief en u kunt hier geen rechten uit ontlenen. De informatie richt zich UITSLUITEND op de recreatieve en particuliere Drone (modelvliegtuig) gebruiker. Wij doen ons best de informatie zo actueel mogelijk te houden en de eventuele wets- en regel wijzigingen aangaande recreatief Drone gebruik zo snel als mogelijk te updaten. Je blijft echter ten alle tijden zelf verantwoordelijk kennis te nemen van de actuele regelgeving.
De regelgeving valt onder het ministerie van “Infrastructuur en milieu” (Inspectie leefomgeving en transport). U kunt de website van dit ministerie raadplegen op www.ilent.nl onder het kopje “Luchtvaart” en “Dronevliegers” vindt u de gerelateerde artikelen. Als recreatieve particuliere Drone vlieger val je op het moment van dit schrijven 2017 onder de wet Modelvliegen welke naar verwezend wordt op:
https://www.ilent.nl/onderwerpen/transport/luchtvaart/general_aviation__luchtsporters/modelvliegers/.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/drone/vraag-en-antwoord/vliegen-met-drone.
Lees voor je een Drone aanschaft altijd goed in. Bezit je al een Drone en je heb je zelf niet ingelezen in de regels & wetgeving is dit bij uitstek het moment om dat wel te doen. Er zijn websites waarin enkele regels betreft de regelgeving worden beschreven, dit is niet voldoende om je zelf goed op de hoogte te stellen.